ရှမ်းပြည်နယ်
တောင်ကြီးမြို့သည် ရှမ်းပြည်နယ်၏အဓိကမြို့တော်ဖြစ်ပါသည်။ ရှမ်းပြည်နယ်သည် ပုဂံ မင်း ဆက်များလက်ထက်အတွင်း တည်ထောင်ခဲ့သော ပြည်နယ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ရှမ်းလူမျိုးတို့သည် ရှမ်း ပြည်နယ်ဟု ခေါ်ဆိုခြင်းထက် “မောင်တိုင်”ဟုခေါ်ဆိုခြင်းကို ပိုနှစ်သက်၍ ရှမ်းဟူသောစကား လုံးအစား “တိုင်”သို့မဟုတ် “ဒိုင်း”ဟူ၍ သူတို့၏အမည်များတွင် အမြတ်တနိုး သုံးစွဲကြသည်။ ထိုင်းလူမျိုးများသည် ရှမ်းလူမျိုးများကို “တိုင်ရိုင်”သို့မဟုတ် “ရှမ်းကြီး”ဟူ၍ ခေါ်ကြသည်။ ရှမ်းပြည်နယ်၌နေထိုင်သော ဒုတိယအများဆုံးလူမျိုးစုမှာ ဝလူမျိုးတို့ဖြစ်သည်။ ဝလူမျိုးတို့သည် ရှေးအခါကလှံ၌လူ၏ဦးခေါင်းအား ချိတ်ဆွဲထားသော အလေ့အထကြောင့် ရှမ်းတောင်တန်းနှင့် ဝေးကွာသောဒေသတွင် နေထိုင်သောသူများပင် ၎င်းတို့အား ကြောက်ရွံ့ ကြသည်။ ရှမ်းပြည်နယ်၏ တောင်တန်းများ ဝန်းရံနေသော မြင်ကွင်းနှင့် ရှမ်းပြည်နယ်အတွင်း ဖြတ်သန်းစီးဆင်းနေသော သံလွင်မြစ်တို့၏အလှသည် မြင်သူတိုင်းအတွက် ရင်သပ်ရှုမောဖွယ် ကောင်းလှပါသည်။ ရှမ်းပြည်နယ် သည် ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားဧည့်သည်တို့ လက်လွှက်မခံသင့် သော အလွန်တရာလှပသည့် လိုဏ်ဂူများ တည်ရှိရာ နေရာဌာနတစ်ခုအဖြစ် ကျော်ကြားလှသည်။
အခြေခံအချက်အလက်များ
ရှမ်းပြည်နယ်တွင် ပအို့၊ ပလောင်၊ လီဆူး၊ လားဟူ၊ အခါ၊ ကိုးကန့်နှင့် အင်းသားစသည့် လူမျိုးစုများ စုပေါင်းနေထိုင်ကြသည်။ ကိုးကွယ်သောဘာသာများမှာ ဗုဒ္ဓဘာသာ၊ ခရစ်ယာန် ဘာသာ၊ ဟိန္ဒူ ဘာသာ၊ အစ္စလာမ်ဘာသာနှင့် နတ်ကိုးကွယ်မှုတို့ရှိသည်။ ဒေသခံများသည် မြန်မာဘာသာစကား အပြင် ထိုင်းဘာသာစကားနှင့် ဆင်တူသောရှမ်းစကားဖြင့် ပြောဆိုဆက်ဆံကြသည်။
မြေမျက်နှာသွင်ပြင်
ရှမ်းပြည်နယ်သည် (၁၅၅၈၀၁) စတုရန်းကီလိုမီတာ အကျယ်အဝန်းရှိပြီး တောင်တန်း ဒေသဖြစ်၍ ချမ်းအေးပြီး အပူပိုင်းဒေသတွင် တည်ရှိသည်။ တရုတ် ၊လာအို၊ ထိုင်းစသည့် အိမ်နီး ချင်းနိုင်ငံများ နှင့်နယ်နိမိတ်ခြင်း ထိစပ်လျက်ရှိပါသည်။
ထူးခြားမှုများ
ရှမ်းပြည်နယ်ဟူသော အခေါ်အဝေါ်သည် ရှမ်းလူမျိုးများမှဆင်းသက်လာပြီး ကိုယ်ပိုင် အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ ဒေသများကို ရှမ်းပြည်နယ်တွင် တွေ့ရှိနိုင်သည်။ (၂၀၁၄)ခုနှစ်သန်းခေါင်စာရင်းများအရ ရှမ်းပြည် နယ်၏လူဦးရေမှာ(၅.၈၂၄)သန်းခန့်ရှိသည်။
