မန္တလေးမြို့
မန္တလေးမြို့ သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယအကြီးဆုံးမြို့ဖြစ်ပြီး ဧရာဝတီမြစ်၏ အရှေ့ဖက်ကမ်း၌ တည်ရှိပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏မြောက်ဖက်ပိုင်း စီးပွားရေးအချက်အခြာကျသည့်မြို့ဖြစ်ပြီး ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်များထွန်းကားရာမြို့ဖြစ်ပါသည်။ မြို့၏နာမည်အား မန္တလေးတောင်ကို အစွဲ ပြု၍ပေး ထားခြင်းဖြစ်ပြီးယခင်မင်းနေပြည်တော်ဖြစ်ပါသည်။ မန္တလေးမြို့ကို မင်းတုန်းမင်းတရားကြီး က ၁၈၅၇ခုနှစ်တွင် မန္တလေးတောင်ခြေအနီး၌တည်ထားခဲ့ပါသည်။ သာသနာသက္ကရာဇ်နှင့် ၂၄၀၀ တွင် ဗုဒ္ဓဘာသာကိုးကွယ်သည့် မင်းနေပြည်တော်ကြီး ပေါ်ထွက်လာမည်ဟူသော နမိတ်အရ အဆိုပါ နှစ်တွင် မြို့တည်ထောင်ခဲ့ပါသည်။မန္တလေးမြို့အနေဖြင့် အင်္ဂလိပ်တို့စတင်အုပ်ချုပ်သည့် ၁၈၈၅ခု မတိုင်ခင်အထိမြို့တော်အဖြစ် တည်ရှိခဲ့ပါသည်။ မန္တလေးမြို့သည် ယဉ်ကျေးမှုလက်ရာစုံလင်စွာဖြင့် ပြုလုပ်ထားသည့်နန်းတော်နှင့် ဧရာဝတီမြစ်မှနေ၍ နေဝင်ဆည်းဆာအလှများကို ခံစားနိုင်ရန် အတွက် ရက်အတော်ကြာအချိန်ယူ လေ့လာရမည်ဖြစ်ပါသည်။ မြန်မာလူမျိုးတို့၏ ယဉ်ကျေးမှုဓ လေ့ စရိုက် များကိုလည်း လေ့လာနိုင်သည့်မြို့ဖြစ်ပါသည်။
အခြေခံအချက်အလက်များ
ဗမာ၊ ကရင်၊ ကယား၊ ချင်း၊ ပအို့ဝ်၊ မွန်၊ နှင့် ရှမ်းအနွယ်ဝင်လူမျိုးများနေထိုင်ကြပြီး ဗမာ၊ ရှမ်း၊ တရုတ်နှင့် အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားများ ပြောဆိုလေ့ရှိကာ ဗုဒ္ဓဘာသာ၊ ခရစ်ယာန်ဘာသာ၊ အစ္စလာမ် ဘာသာ နှင့် ဟိန္ဒူဘာသာတို့အား ကိုးကွယ်ကြသည်။
မြေမျက်နှာသွင်ပြင်
မိုးသည်းထန်စွာရွာသွန်းခြင်းမရှိဘဲ အပူပိုင်းဒေသကဲ့သို့ သင့်တင့်သော ရာသီဥတုရှိပါသည်။ ဧရိယာ အကျယ် အဝန်းမှာ ၃၇၀၂၄ စတုရန်း ကီလိုမီတာ/ ၁၄၂၉၅မိုင် ရှိပြီး မကွေးတိုင်း၊ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ရှမ်း ပြည်နယ်တို့နှင့် နယ်နိမိတ်ချင်းထိစပ်နေပါသည်။
ထူးခြားမှုများ
မြန်မာနိုင်ငံ၏ နောက်ဆုံးမင်းဆက် တည်ရှိခဲ့ရာမြို့ဖြစ်သော မန္တလေးမြို့တော်ကြီးသည် ယဉ်ကျေးမှု မြို့တော် အဖြစ်သတ်မှတ်ခြင်းခံရသော မြို့တော်ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၄ခုနှစ်တွင် ကောက်ခံသော အချက် အလက်များအရ မန္တလေးမြို့တွင် လူဦးရေ ၆.၁ သန်း နေထိုင်လျက်ရှိသည်။
မန္တလေးမြို့ သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယအကြီးဆုံးမြို့ဖြစ်ပြီး ဧရာဝတီမြစ်၏ အရှေ့ဖက်ကမ်း၌ တည် ရှိပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏မြောက်ဖက်ပိုင်း စီးပွားရေးအချက်အခြာကျသည့် မြို့ဖြစ်ပြီး ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်များထွန်းကားရာမြို့ ဖြစ်ပါသည်။ မြို့၏နာမည်အား မန္တလေးတောင်ကိုအစွဲပြု၍ပေး ထားခြင်းဖြစ်ပြီး ယခင်မင်းနေပြည်တော်ဖြစ်ပါသည်။ မန္တလေး မြို့ကို မင်းတုန်းမင်းတရားကြီးက ၁၈၅၇ခုနှစ်တွင် မန္တလေး တောင်ခြေ အနီး၌တည်ထားခဲ့ပါသည်။ သာသနာ သက္ကရာဇ် ၂၄၀၀ တွင် ဗုဒ္ဓဘာသာကိုးကွယ်သည့် မင်းနေပြည်တော်ကြီး ပေါ်ထွက်လာမည်ဟူသော နမိတ်အရ အဆိုပါ နှစ် တွင် မြို့တည်ထောင်ခဲ့ပါသည်။ မန္တလေးမြို့အနေဖြင့် အင်္ဂလိပ်တို့ စတင်အုပ်ချုပ်သည့် ၁၈၈၅ခု မတိုင်ခင်အထိမြို့တော်အဖြစ် တည်ရှိခဲ့ပါသည်။ မန္တလေးမြို့သည် ယဉ်ကျေးမှုလက်ရာ စုံလင်စွာဖြင့် ပြုလုပ်ထားသည့်နန်းတော်နှင့် ဧရာဝတီမြစ်မှ နေ၍ နေဝင်ဆည်းဆာအလှများကို ခံစားနိုင်ရန် အတွက် ရက်အတော်ကြာအချိန်ယူ လေ့လာရမည်ဖြစ်ပါသည်။ မြန်မာ လူမျိုးတို့၏ ယဉ်ကျေးမှုဓ လေ့ စရိုက် များကိုလည်း လေ့လာနိုင်သည့်မြို့ဖြစ်ပါသည်။
မြန်မာနိုင်ငံကို ယဉ်ကျေးမှုများပေါင်းစုံတည်ရှိရာနိုင်ငံအဖြစ် ထိုက်တန်စွာ နာမည်ပေးအပ်ကြပါ သည်။ ၎င်းအပြင် များပြား လှစွာသော ယဉ်ကျေးမှုအထိမ်းအမှတ် အဆောက်အအုံများ သမိုင်းဝင် အဆောက် အဦးများလည်း ပိုင်ဆိုင်ထားရှိပါသည်။ ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်များအနေဖြင့် မဟာမြတ်မုနိ ဘုရား အနီးရှိ ကျောက်ဆစ်တန်းသို့ သွားရောက်၍လည်းလေ့လာနိုင်ပါသည်။ မန္တလေးသည် သစ်သား ပန်းပုလက်ရာများ နာမည်ကျော်သဖြင့် ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်များအနေဖြင့် သစ်သားပန်းပုထုလုပ် သည့် အလုပ်ရုံများအပြင် ကြေးသွန်းခြင်း အိုးလုပ်ငန်းများလုပ်သည့် ကျေးရွာများနှင့် ပိုးထည်ရက် လုပ်သည့် လုပ်ငန်းများကိုလည်း သွားရောက်လေ့လာနိုင်ပါသည်။ ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်များ အတွက် အမှတ်တရပစ္စည်းများ မြန်မာ့ရိုးရာ လက်မှုပစ္စည်းများကို အလွယ်တကူဝယ်ယူနိုင်ပြီး မန္တလေး ဈေးချိုသည် အချက်အချာနေရာ၌တည်ရှိပြီး ကုန်စုံဆိုင်များ စားသောက်ကုန်များမှသည် လက် ဝက်ရတနာရွှေဆိုင်များအထိ စုံလင်စွာဝယ်ယူ ရရှိနိုင်ပါသည်။ မန္တလေးမြို့၌ (၁၈) ကျင်းဝင် ဂေါက်ကွင်း နှစ်ခု ရှိပြီး မန္တလေးမြို့အပြင်ဘက် (၁၂) မိုင်အကွာ၌ တည်ရှိပါသည်။ မန္တလေးမြို့အား လည်ပတ်ရာတွင် နာမည်ကျော်ဒေသထွက် အစားအသောက်များကို မြည်းစမ်းခြင်းမရှိပါက လည်ပတ်မှုမှာ မပြည့်စုံဟု ဆိုရလောက်အောင်စားချင်စဖွယ် အစားအသောက် မျိုးစုံကိုလည်း ရရှိနိုင် ပါသည်။
ဧရာဝတီမြစ်သည် နိုင်ငံ၏အဓိကကျသောမြစ်တစ်စင်းဖြစ်သကဲ့သို့ စီးဆင်းရာတစ်လျှောက်ရှိ မြို့ကြီး မြို့ငယ်များ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကိုစွမ်းဆောင်ပေးနေသော မြစ်ဖြစ်ပါသည်။ မန္တလေးမြို့ အနေဖြင့် လူဦးရေထူထပ်စွာ နေထိုင်သည့်မြို့များအနက် တစ်မြို့ဖြစ်ပြီး မန္တလေးမြို့နှင့် ကီလို မီတာ အနည်းငယ်ကွာဝေးသောနေရာ၌ မြို့ငယ်များစွာရှိပြီး ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားများကို လေ့လာချင်စဖွယ် ဆွဲဆောင်လျက်ရှိပါသည်။ ထင်ရှားသောနေရာ တစ်ခုကတော့မန္တလေးမြို့မှ(၁၀)ကီလိုမီတာ အကွာ၌ ရှိသည့် မင်းကွန်းဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းကိုသွားရောက်လည်ပတ်မည် ဆိုပါကနေ့ဝက်ခန့် အချိန်ပေးရ မည်ဖြစ်ပါသည်။မင်းကွန်၌ထုထည်ကြီးမားပြီးအပြီးသတ်မတည်ဆောက်နိုင်ခဲ့သော မင်းကွန်းပုထိုး တော်ကြီး၊ မင်းကွန်းခေါင်းလောင်းနှင့် ဆင်ဖြူမယ်ဘုရားတို့ ရှိပါသည်။ အခြားထင်ရှားသော သမိုင်းနောက်ကြောင်းများ ခိုင်မာစွာရှိပြီး ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်များ လေ့လာလည်ပတ်နိုင်သော နေရာတစ်ခုမှာ အင်းဝမြို့ဟောင်းဖြစ်ပါသည်။ မန္တလေးမြို့နှင့် (၂) ကီလိုမီတာကွာဝေးပြီး ၁၄ ရာစုမှ ၁၉ ရာစုထိ မင်းများနေထိုင်ခဲ့သော မြို့တော်တစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါသည်။ အင်းဝ၌ မဟာအောင်မြေ ဘုံစံဘုန်းကြီး ကျောင်း နှင့် ဗားဂရားကျောင်းတို့သည် ထင်ရှားပြီး မီတာ (၁၂၀၀) ခန့်ရှည်လျားသော အင်းဝနှင့် စစ်ကိုင်းကိုဆက်သွယ်ပေးသည့် တံတားတစ်စင်းလည်းရှိပါသည်။ အိုးလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင် သည့်နာမည်ကျော် ရန္တပိုရွာနှင့် နွယ်ငြိမ်းကျေးရွာများရှိပြီး ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်များ လေ့လာနိုင်ပါ သည်။
